Sta je niet stevig in je schoenen? Wij helpen je op pad
Spotte jij ze deze zomer? Stijliconen met flipflops op de rode loper, joggers op blote voeten in het park of limited edition sneakers van €200 aan je eigen voeten. Schoenen zijn mode, status en lifestyle in één. Maar wat doet die keuze eigenlijk met je voeten? “De gemiddelde voet bestaat niet. En de gemiddelde voetklacht ook niet”, stelt onderzoeker Hannelore Boey van Thomas More. Wat wél bestaat? Platvoeten, hamertenen, hallux valgus of het beruchte Morton-neuroom. En de kans is groot dat jij er ook mee te maken krijgt: tussen de 17 en 40% van ons loopt rond met voetproblemen.
Bij Mobilab & Care, het onderzoekscentrum van Thomas More in Geel, werken veertig onderzoekers dagelijks aan innovatieve zorgoplossingen. Hun missie: iedereen mee.
Eén van hun projecten is FootPath, een digitale tool die honderden wetenschappelijke studies bundelt over steunzolen en vertaalt naar de praktijk. Orthopedische technologen - de vakspecialisten die steunzolen maken - kunnen via FootPath evidence-based keuzes maken: welke behandeling past bij welke klacht en welke oorzaak ligt er écht onder?
“Voetproblemen hebben een enorme impact op iemands mobiliteit en dus ook op levenskwaliteit”, zegt onderzoeker Hannelore Boey. “Daarom is het zo belangrijk dat je behandeling niet afhankelijk is van toeval of persoonlijke voorkeur, maar van wetenschappelijke onderbouwing.”
Tien op tien?
Dat toeval nog vaak meespeelt, merkte Veerle Creylman aan den lijve. Veerle is net als Hannelore onderzoeker én docente Orthopedie bij Thomas More. Ze bezocht 10 orthopedische bedrijven met haar eigen voetklachten en kreeg… 10 totaal verschillende steunzolen. “Sommige technologen gingen heel diepgaand te werk en hielden bijvoorbeeld rekening met mijn beenlengteverschil. Cruciaal voor mijn klachten. Anderen kozen voor een alternatieve aanpak", vertelt ze.
Precies dat probleem wil FootPath oplossen. De tool legt verbanden tussen klachten, oorzaken en mogelijke behandelingen. Geen keurslijf, maar een kompas dat orthopedische technologen ondersteunt in het maken van evidence-based beslissingen.
Van misstap tot maatwerk
Volgens Hannelore zit de kracht van FootPath in nuance. “Geen twee voeten zijn hetzelfde. We willen orthopedische technologen niet voorschrijven: bij klacht X hoort zool Y. We tonen welke oorzaken er kunnen spelen en laten de specialist inschatten wat voor die patiënt relevant is.” Die aanpak sluit ook aan bij hun werk als docenten in de opleiding Orthopedische Technologie van Thomas More, waar ze studenten leren kritisch en wetenschappelijk onderbouwd te kijken naar elke individuele patiënt. Op maat dus.
De belofte én valkuil van 3D-printing
Een andere hype is het 3D-printen van steunzolen. Wordt dat de toekomst? Mogelijk, maar de onderzoekers temperen het enthousiasme.
“Vandaag is nog steeds een groot deel handgemaakt of halfautomatisch”, legt Veerle uit. “3D-printing kan veel. Daarin durf ik zelfs te zeggen dat we met Thomas More een echte trendsetter waren. Maar alleen als het écht maatwerk oplevert. Een snelle, gemiddelde print is géén oplossing.”
Ook bij de toepassingen van artificiële intelligentie zijn ze voorzichtig. “Als een AI-model leert uit zowel goede als slechte voorbeelden, dan krijg je een systeem dat fouten reproduceert”, waarschuwt Veerle. “En dat mag nooit de basis zijn van zorg.”
Trends onder de loep
En hoe zit het dan met die flipflops, blote voeten en peperdure sneakers?
- Flipflops: stijlvol, leuk voor een dagje strand, maar slecht voor je voeten. Je tenen moeten krampachtig knijpen, met pijnlijke gevolgen.
- Blootvoets: wil je hardlopen? Dan kan dit je voetspieren versterken, maar hou rekening met een verhoogd risico op voorvoetklachten. En wandelen op blote voeten? Denk dan aan scherpe voorwerpen en oneffenheden op je pad.
- €200 sneakers: prijs is geen garantie. Pasvorm en steun zijn belangrijker dan het merk.
- Hoge hakken: de absolute boosdoener, sterk gelinkt aan hallux valgus.
Op naar de toekomst
Het FootPath-project loopt officieel tot september, maar het team wil verder bouwen. De tool bevat nu vijf diagnoses – zoals hallux valgus – maar de ambitie is veel groter. “Er zit belachelijk veel informatie in, echt duizenden stukjes”, vertelt Hannelore fier. “Wat er nu is, is nog maar een mini-versie. Uiteindelijk willen we orthopedische technologen wereldwijd een evidence-based basis bieden.”
Een stevige stap vooruit
In een wereld waar dezelfde klacht vaak tien verschillende behandelingen oplevert, brengt Mobilab & Care dus zo wat meer orde in de chaos. Hun boodschap is helder: gepersonaliseerde zorg hoeft niet willekeurig te zijn. “Ons onderzoek draait om inclusie en ervoor zorgen dat iedereen mee kan”, besluit Hannelore. Voor miljoenen mensen met voetpijn kan dat het verschil maken tussen strompelen en stevig in het leven staan.
Of zoals Veerle het scherp samenvat: “Doet je steunzool pijn en ligt die in de kast? Teruggaan. Een hallux valgus? Misschien helpt een simpele teenspreider beter dan een operatie. Steunzolen moeten geen dure voorwerpen zijn die stof vergaren, maar hulpmiddelen die mensen écht helpen.”
Dus: luister naar je voeten. Ze fluisteren vaak al lang wat ze nodig hebben. Geef ze die zorg. Of je nu op sneakers loopt, met flipflops flaneert of blootvoets experimenteert: zorg dat je voeten de steun krijgen die ze verdienen. Want wie goed voor zijn voeten zorgt, staat sterker. Altijd.
